01686 413467
Hanes y Gymdeithas Gwiltiau a Chanolfan Celfyddydau Minerva
Yr 1980au
1985: Cynhaliwyd arddangosfa o gwiltiau o gasgliad Ron Simpson yn Hen Neuadd y Farchnad Llanidloes, a rhoddwyd lle amlwg iddi yn rhifyn cyntaf cylchgrawn Patchwork & Quilting..
Y 1990au
1995: Degawd yn ddiweddarach, aeth grŵp o ffrindiau ati i drefnu’r arddangosfa haf fawr gyntaf o gwiltiau hynafol, unwaith eto'n rhoi lle amlwg i gasgliad Ron Simpson. Fe’i gelwid, yn syml, “Cwiltiau Cymreig”. Llogwyd Garej Minerva, sef cyn ystafell arddangos a garej weithredol, at y diben, ynghyd â mannau cyfarfod eraill yn Llanidloes. Mae arddangosfeydd haf o gwiltiau wedi’u cynnal bob blwyddyn ers hynny a, hyd 2001, casgliad helaeth Ron Simpson oedd eu canolbwynt.
Sefydlwyd grŵp Cwiltwyr Treftadaeth Cymru, a dechreuodd gyfarfod yn rheolaidd yn Llanidloes, gan benderfynu yn y pen draw y byddai’n cyfarfod yng Nghanolfan Celfyddydau Minerva ar brynhawn Mercher.
1996: Sefydlwyd y Gymdeithas Gwiltiau fel elusen a chwmni cyfyngedig trwy warant. Cynhaliwyd astudiaeth ddichonoldeb i ystyried sefydlu canolfan barhaol ar gyfer cwiltiau clytwaith a chelf a chrefft tecstilau yn Llanidloes.
1998: Cafwyd arian yn y pen draw oddi wrth yr Undeb Ewropeaidd, Cyngor Sir Powys, Cyngor Tref Llanidloes a rhoddwyr preifat i brynu Garej Minerva. Rhoddwyd yr enw Canolfan Celfyddydau Minerva i’r eiddo, ac mae yno ddwy ardal arddangos, y naill a’r llall tua 200 metr sgwâr, sy'n addas ar gyfer un arddangosfa fawr neu, o'u rhannu, ar gyfer nifer o arddangosfeydd bach. Mae yna fflat uwchben Galeri 1 a gardd fach yn y cefn.
1999: Dechreuwyd gwaith ar yr adeilad i’w wneud yn fwy addas at ei ddiben newydd.
Gwnaed rhodd o’r cwiltiau cyntaf i’r Gymdeithas Gwiltiau, a derbyniwyd mwy o lawer yn y blynyddoedd dilynol. Prynwyd eraill i lenwi bylchau yn y casgliad.
​
Yr 21ain ganrif
2000: Cafodd rhan fwyaf yr adeilad ei ail-doi a chrëwyd ffasâd newydd yn y ffrynt.
2001: Galeri 1 – gosodwyd system wresogi ac insiwleiddio.
2003: Galeri 2 – adnewyddwyd y llawr. Cyflogwyd swyddog cyhoeddusrwydd un diwrnod yr wythnos, hyd 2007, gydag arian yr Undeb Ewropeaidd.
Pan nad yw’r Gymdeithas Gwiltiau’n ei defnyddio, mae’r Ganolfan yn cael ei llogi i grwpiau eraill amrywiol ar gyfer digwyddiadau fel arddangosfeydd, sgyrsiau, ffeiriau, cyfarfodydd a gweithdai.
2004: Bu’r Gymdeithas Gwiltiau’n dathlu deng mlynedd o arddangos gyda’i harddangosfa haf “Dathlu Deg”.
Gosodwyd rhan brototeip o ddesg derbynfa Senedd yr Alban, a wnaed gan David Colwell.
2005: Ailwampiwyd y siop ger mynedfa Galeri 1 gydag arian oddi wrth Gyngor Sir Powys.
2007: Grant oddi wrth Sefydliad Laura Ashley i brynu peiriannau gwnïo newydd i hwyluso gweithdai.
2008: Derbyniwyd grant oddi wrth y loteri Arian i Bawb i gatalogio’r casgliad cynyddol o gwiltiau hynafol.
Gosodwyd paneli ffotofoltäig ar do Galeri 2 i gynhyrchu trydan ar gyfer y Ganolfan. Gosodwyd deunydd insiwleiddio ychwanegol yn yr ardal arddangos hon. Gosodwyd toiled hygyrch newydd yng nghefn Galeri 1. Gwnaeth ariannu Ewropeaidd, rhaglen Adeiladu Carbon Isel a chwmni Rheoli Gwastraff Potters y gwaith yn bosibl.
2009: Derbyniwyd grant oddi wrth y loteri Arian i Bawb ar gyfer prosiect Ditectifs Cwiltiau, sef ymchwil fanwl i gwiltiau yn y casgliad.
Estynnwyd y system gwres canolog i gynnwys Galeri 2.
Derbyniwyd arian oddi wrth Gynllun Croeso Cymunedol Cyngor Sir Powys i greu logo i’r Gymdeithas Gwiltiau, a gwefan newydd sbon.
2010: Sefydlwyd y Gymdeithas Cwilt Dyfarnwyd £ 5,000 gan Rheoli Gwastraff Potters ar gyfer y prosiect Goleuo Up Minerva.
2011: Mae'r seminar penwythnos blynyddol Grŵp Astudio Cwilt Prydain Cynhaliwyd yng Nghanolbarth Cymru gydag ymweliad â gasgliad treftadaeth Cymdeithas Cwilt yn Llanidloes.
2012: Grant Sefydliad y Teulu Ashley a dderbyniwyd ar gyfer prosiect addysg tair blynedd. Dechreuodd ein Swyddog Prosiect Addysg yn yr Hydref, yn.
Mae'r myfyrwyr City & Guild cyntaf wedi cofrestru ar ein Lefel 2 Clytwaith a appliqué gwrs.
2013: Cymerodd Jean Pegg drosodd o Andy Warren fel Cadeirydd newydd y Gymdeithas Quilt, ac roedd gan y tu allan Canolfan y Celfyddydau Minerva gwedd newydd.
2014: Cymdeithas Cwilt dathlu Troi Ugain gyda'i arddangosfa cwilt 20fed haf.
Bywgraffiadau ymddiriedolwyr y Gymdeithas Gwiltiau
Lisa Arundale
Mae Lisa wedi gwnïo o oedran ifanc, gymhwyster City and Guilds mewn dylunio a chynhyrchu ffasiwn. Enaid brwdfrydig, creadigol sy'n hoffi gweithio gyda ffabrig, lliw ac edau. Gan ddatblygu’r diddordeb mewn cwiltio symudodd Lisa i Llanidloes yn 2013 gyda’r bwriad penodol o ymuno â grŵp Cwiltwyr Treftadaeth Cymru. Mae'n ymddangos bod dod yn Ymddiriedolwr gyda'r Gymdeithas Gwiltiau yn ddilyniant naturiol. Mae Canolfan Gelf Minerva, sy'n adnodd lleol gwych, yn gyfle delfrydol i ddarganfod mwy am gwiltiau traddodiadol a chyfoes.
Sheila Davies
Ganwyd Sheila yn Surrey, ac fe’i hanogwyd gan fam greadigol a Mamgu, yn fuan iawn daeth yn gaeth i wnïo. Mynychodd Goleg Addysg Gwent, lle bu’n astudio Tecstilau, Gwyddoniaeth a Dylunio.
Dilynodd yrfa addysgu nes iddi gael ei theulu, yna newidiodd drac i weithio gartref fel gwniadwraig a gwniadwraig.
Daeth yn ymwybodol gyntaf o'r Gymdeithas Gwiltiau ar symud i Llanidloes yn 2003. Ar ôl treulio llawer o hafau pleserus yn helpu i stiwardio'r arddangosfa flynyddol, roedd hi'n anrhydedd cael ei gwahodd i ddod yn ymddiriedolwr yn 2019.
Caroline Malone
Symudodd Caroline i Lanidloes o Milton Keynes yn 2022 ar ôl i’w mab agor siop de yn Llanidloes. Mae ganddi ddiddordeb mawr yn y celfyddydau gweledol ac mewn gwneud pob math o gelf/crefft yn hygyrch i'r gymuned. Mae ei phrofiad o weithio gydag artistiaid a gweithredu fel ymddiriedolwr i elusennau yn helaeth gan gynnwys gwasanaethu fel cadeirydd canolfan Gelfyddydau gydag artistiaid preswyl, arddangosfeydd, gweithdai a digwyddiadau a phrosiectau cymunedol a ariennir. Croesawodd y cyfle i ymuno â QA i gefnogi gweinyddiaeth a llywodraethu ac mae wedi mwynhau’r cyfle i ddysgu mwy am decstilau – mae ei diddordeb personol yn canolbwyntio ar luniadu a gwneud printiau.
Lou grew up in Oxfordshire, and moved to Wales in 2019. The move allowed her to develop her interest in pottery, which soon became a passion. After selling her ceramics at The Minerva Arts Centre, she began volunteering and stewarding there. Whilst there, she discovered the Visual Arts Group and loved the quilt work on display. At the age of 53, she purchased her very first sewing machine and hasn't looked back. Being a trustee means she can use her visual skills to help curate more exhibitions in the future.
Lou Owen-Jones
Carol Ryles
Ganwyd Caerdydd, cymerodd Carol i chwiltio ym Mhrydain yn y 1990au. Wedi ymddeol o fydwraig yn 2013 mae hi wedi cymryd nifer o brosiectau ers hynny, ac mae rhai ohonynt wedi gwella ei galluoedd chwiltio! Aelod o Gymdeithas Quilt ers blynyddoedd, daeth yn ymddiriedolwr yn 2017. Mae hi'n gyfrinachol yn gobeithio y bydd un o'i chwiltiau'n dod yn deulu teuluol.
Chris Shercliff
Roedd Chris ei eni yn Swydd Amwythig, symudodd i Swydd Stafford a ymunodd grŵp cwilt yn y 1980au, gan roi un noson heddychlon yr wythnos a'i gŵr ar y cyfle i roi plant bach i'r gwely ei hun.
Yna cymerodd addysgu llawn-amser dros ei bywyd hyd nes ymddeol i Gymru yn 2012, pan oedd yn falch iawn o ddarganfod y Gwiltwyr Treftadaeth Cymru a Chymdeithas Quilt. Mae ganddi ddiddordeb ym mhob agwedd o gwiltio a thecstilau celfyddydau, dabbles yn y ddau ac, yn arbennig, yn awyddus i ddweud wrth y byd am y trysor bach sydd yn y Canolfan y Celfyddydau Minerva.